కోహినూర్ అనే పదానికి అర్థం “ప్రకాశించే పర్వతం” లేదా “లైట్ ఆఫ్ ది మౌంటైన్”. ఇది ప్రపంచవ్యాప్తంగా అత్యంత ఖరీదైన, ప్రఖ్యాత వజ్రాల్లో ఒకటి. ఈ వజ్రం భారతదేశంలో కనుగొనబడినదిగా పరిగణించబడుతుంది.
కోహినూర్ వజ్రం 13వ శతాబ్దం ప్రాంతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్లోని గుంటూరు జిల్లా కోల్లూరు గ్రామంలోని ఖనిజాలలో వెలికి తీయబడిందని నమ్ముతారు. ప్రారంభంలో ఇది కాకతీయుల రాజ్యంలో భాగంగా ఉండేది. ఆ తర్వాత ఇది దిల్లీ సుల్తానుల అధీనంలోకి వెళ్లింది. తరువాత ముఘలుల చేతికి చేరింది.
నాదిర్ షా ముఘలులపై దాడి చేసినప్పుడు ఈ వజ్రాన్ని బహుమూలంగా స్వాధీనం చేసుకున్నాడు. ఆయన దీనికి “కోహినూర్” అనే పేరు పెట్టాడు. ఆపై ఇది అఫ్ఘానుల ద్వారా పంజాబ్ మహారాజు రంజిత్ సింగ్ చేతికి చేరింది.
1849లో బ్రిటిష్ ఈస్ట్ ఇండియా కంపెనీ పంజాబ్ను ఆక్రమించిన తర్వాత, ఈ వజ్రాన్ని బ్రిటిష్ చక్రవర్తులకు అప్పగించారు. అప్పటి నుంచి ఇది బ్రిటిష్ రాజవంశానికి చెందిన వస్తువుగా మారింది.
ప్రస్తుతం కోహినూర్ వజ్రం లండన్లోని టవర్ ఆఫ్ లండన్లో ఉంచబడి ఉంది. ఇది బ్రిటిష్ రాణులకు సంబంధించిన కిరీటాలలో భాగంగా బహిరంగంగా ప్రదర్శించబడుతోంది.
ఈ వజ్రంపై భారత్, పాకిస్తాన్, అఫ్ఘానిస్థాన్ వంటి దేశాలు తమ తమ యాజమాన్య హక్కులను主త్యపెడుతున్నాయి. అయితే బ్రిటన్ మాత్రం ఇది చట్టబద్ధంగా తమకు చెందినదిగా ప్రకటిస్తోంది.